Jaar 2011 brengt weinig goeds

De recessie is voorbij, maar ook volgend jaar wordt een vervelend jaar. Het CPB voorspelt lage groei, banenkrimp en nauwelijks ruimte om meer te consumeren.

ING Groep 1.80 % === AEX-index 1.35 %

Beroerd nieuws krijgt vaak een krokant jasje van optimisme mee. “De economische voorspellingen zijn hoopgevend”, schrijft het demissionaire kabinet in de Miljoenennota. Daar klinkt vertrouwen in door.

Of anders verpak je de vervelende mededeling in een cryptische wervelwind van woorden. Zoals als demissionair minister van Financiën, Jan Kees de Jager, deed bij de aanbieding van de rijksbegroting aan de Tweede Kamer. Hij zei: "Het beter dan slecht, minder dan goed en veel minder dan goed genoeg". Kauw daar maar een tijdje op.

Rookgordijnen

Welk nieuws gaat schuil achter deze rookgordijnen? Dat 2011 voor Nederland het derde crisisjaar op rij wordt. Iets anders valt er van de nieuwe voorspelling van het Centraal Planbureau, die gelijktijdig met de Miljoenennota uitkwam, te maken.

Goed, de economie groeit volgend jaar. Maar de 1,5 procent groei die het CPB verwacht ligt een vol procent onder het gemiddelde groeicijfer van de afgelopen 25 jaar. In die kwart eeuw waren er slechts vier jaar (1992, 2002, 2003, 2009) met nog lagere groei. Zelfs in 2008, het jaar van de val van Bear Stearns, Lehman Brothers en Fortis, steeg het bruto binnenlands product (bbp) meer.

Bovendien komt die matige groei volgend jaar “bijna volledig”, zoals het CPB schrijft, voor rekening van de uitvoer. Nederland profiteert van de aantrekkende vraag in het buitenland. Op eigen kracht herstelt de economie nauwelijks.

Herstel pas halverwege

De binnenlandse consumptie stijgt met een schamele driekwart procent. Inclusief de groei van 2010 wordt er voor 1,25 procent meer geconsumeerd. Maar in 2008 ging er nog in een keer 2,5 procent van de consumptie af. Het herstel is eind volgend jaar dus nog maar halverwege. Winkeliers zullen de crisis blijven voelen.

Investeringen trekken in 2011 na twee jaar van enorme krimp weer aan. Maar de 2,75 procent die er volgens het CPB weer bijkomt, valt in het niet bij de investeringskrimp van in totaal 23,7 procent in 2009 en 2010.

In die twee jaar speelde de overheid nog een positieve rol. De impuls van extra overheidsbestedingen (van in totaal 4,5 procent) is in 2011 uitgewerkt. Dan gaat Den Haag bezuinigen en dalen de bestedingen met een kwart procent. Het is pas voor de tweede keer in een kwart eeuw dat die uitgaven dalen.

Teleurstellend

Het uiterst matte herstel vertaalt zich ook in teleurstellende ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De lage werkloosheid was de grote meevaller van de crisis. In plaats van meer dan 600.000 werklozen, blijft de teller steken op 435.000. De afgelopen maanden daalt de werkloosheid al weer.

Bravo! Maar dit wonder van de arbeidsmarkt lijkt uitgewerkt. Ook voor volgend jaar voorspelt het CPB een werkloosheid van 435.000. Van verdere daling is geen sprake meer.

Geen wonder als je bedenkt dat ook volgend jaar de werkgelegenheid blijft afnemen. In 2011 gaat een kwart procent van de Nederlandse banen verloren. Het is daarmee het derde jaar op rij met baanverlies.

Dat de werkloosheid desondanks niet verder oploopt, maar zich stabiliseert, komt omdat veel potentiele werkzoekenden zich niet eens meer aanbieden op de arbeidsmarkt. Studenten blijven langer op de universiteit of hogeschool hangen. Ambitieuze huisvrouwen (en -mannen) nemen de moeite niet om zich aan te melden als werkzoekende.

Geen dubbele dip

Is er dan helemaal geen goed nieuws te melden? Jawel. Volgens het Planbureau is de kans op een dubbele dip in Nederland zeer klein. De economen rekenden door wat er zou gebeuren als de Amerikaanse economie een plotselinge terugval zou doormaken. De wereldhandel zou dan met ruim drie procent kunnen dalen, vreest het CPB.

In dat doomscenario valt de economische groei in Nederland een procentpunt lager uit. We groeien dan nog altijd, zij het met een zeer magere half procent. Een echte tweede recessie, met een krimpende economie blijft dus ook in het slechtste geval uit. [z24.nl]